Дуктур Сайд Алии Мӯсавии Гарморӯдӣ,

шоир, Эрон

Дӯсти шоирам ҷаноби оқои Аскар Ҳакими азиз!

Манзумаи «Санги ман – алмос»-и Шуморо ба диққат хондам ва лаззат бурдам. Ҳам забони Шумо дар ин манзума фахимтар аз шеърҳои пешини шумост ва ҳам тахайюл, ки аз аносири аслии шоирӣ аст, дар он бориктар ва нозуконатар аст. Дар Эрон ҳам ин навъ манзумасароӣ ва дар ҳамин ҳаҷм ва бо аҳдофе мушобеҳ ба он чӣ Шумо дар ин манзумаи зебои худ гуфтаед, дар муосирон собиқа дорад. Нимо «Афсона»-и худро ба ҳамин сабк гуфтааст, аммо албатта, «Афсона» комилан мавзун аст.

Адиба Хуҷандӣ,

шоир, муҳаққиқ

Ғазал аз шаклҳои шигарфу дилписанди адабиёти тоҷик ба шумор меравад, ки ҳамаи шоирон ва ҳамаи онҳоеро, ки пайванди рӯҳонӣ ба шеър доранд, асрҳои аср маҷзуби худ медорад ва ҳамеша дар ташаккулу таҷаддуд аст.

Ғазал дилбартарин ва ширинтарин қолаби шеър аст ва маҳз ҳунари шоирӣ ва ҷаҳонбиниву илму дониши фарорафтаву фарогиру таъсиргузори бузургтарин шоирони нобиға дар он таҷассум шудааст.

Неъмати Оташ,

шоир

  Банда бисёр хушбахт ҳастам, ки ду даҳсола ин тараф бо шахсияту осори устоди гиромиқадр шоир ва мунаққиди тавоно, инсони покдилу покҷавҳар Аскар Ҳаким ошно ҳастам. На танҳо ҳамчун шогирд ба хизматашон расидаам, балки бо амри тақдир солҳои зиёд бо ишон ҳамкору ҳамнафас будаам. Ҳаргиз дар пеши худ мақсад нагузоштаам, ки осору эҷоди гаронмояро баррасӣ кунам, танҳо ҷуръат дорам, баъзе лаҳзаҳои зиндагии марбут ба ишонро рӯи қоғаз оварам.

Фарзона,

шоир

  Салом устод Аскар! Узр ниҳед, ки ба дуруди Шумо баъди танаффуси ҳаштсола ҷавоб мегӯям. Ин ҳашт солеро, ки ҷисми ман паймуд, ба ин ҳазор соле, ки рӯҳи ман сипард, ҷамъ бандам, як савол ё як ҷавоб хоҳад шуд. Кистам? – Ҳеҷ… Садои ҳотиф меояд:

Сайидалии Сайид,

адиб

  Устоди мо Аскар Ҳаким шеъре бисёр баландпоя гуфтаанд бо унвони «Замини сабзи боварҳо», ки эҷод шудааст ба марде ҳам бисёр дар пояи баланди маънавӣ Абдураҳмони Абдуманнон. Мутолиаи ин шеъри эъҷозманд чашмаи ифтихори дилҳоро ба хурӯш меорад, хосса он дилро, ки агар вуҷуди он дар фарҳанги ориёӣ ва хуршеди гарми зардуштӣ аҷдодан иртиботе дошта бошад. Исботи ин ҳарфҳо шарҳе азим мехоҳад. Чунки шеъри муаззамро исботи азим ва исботи азимро майдоне боазаммат бояд. Ҳоло ки мо дар чаҳорчӯбаи чаҳор варақ танг омадем, тафсири мухтасаре бар ин шеър медиҳем, ки умед аст хонандаҳо бо мо ҳамовозӣ пайдо намоянд. Дуруст аст, ки тафсири ин шеър аз Каҳкашонҳо баландтар аст вале маъзарати мо бар ин мемонад, ки ин шеърро тикка-тикка дар пешорӯйи хонандаҳо қарор бидиҳем ва мухтасаран бигӯем, ҳар чӣ мегӯем. Инак он шеър.

Мардон Неъматзода,

адабиётшинос

  Намудҳои минётурии назм – байт, рубоӣ, дубайтӣ чун падидаи деринаи назм дар эҷодиёти як зумра шоирони баркамоли мо, бахусус Лоиқ, Қутбӣ, Гулназар, Аскар Ҳаким ҳамчун рукни муҳимми назм ва ҷинси лирикии он шинохта гардидааст. Аз ин лиҳоз эҷодиёти Аскар Ҳаким ҷолиби диққат ва сазовор ба таҳқиқ аст.

  Аскар Ҳаким шоири тавонои рубоисарост. Рубоӣ, ки аслан жанри эҷодиёти лафзии халқ аст, ҳиссу тафаккури гӯянда ва шоирро дар шароитҳои гуногуни таърихӣ ва ҳаёти воқеӣ инъикос намуда, ҳамчун воситаи баёни афкор дар шакли бадеӣ мақоми хоса дорад.